تسمه تایم چیست و چه زمانی باید تعویض شود؟

باسلام خدمت کاربران گرامی تست درایو؛
اگر به تازگی گواهینامه رانندگی را اخذ نموده اید حتما در کتاب آیین نامه راهنمایی و رانندگی در بخش مسائل فنی خودرو با قطعه ای به نام تسمه تایم آشنا شده اید، منظورمان صفحه ۱۴۹ کتاب آیین نامه راهنمایی و رانندگی است، البته در کتاب تنها به زمان تعویض تسمه تایم اشاره شده است که بین ۶۰ تا ۹۰ هزار کیلومتر می باشد. امروز تست داریو قصد دارد شما عزیزان را با این قطعه مهم موتور ماشین آشنا کنیم.

تسمه تایم یک قطعه بسیار مهم در موتور ماشین است که بهتر است هر راننده ای با طرز کار این قطعه آشنا شود. پس با ما همراه باشید تا با هم بررسی کنیم که تسمه تایم چیست و زمان مناسب برای تعویض آن چه زمانی است.

این طور بگویم نظم در موتور خودرو بر عهده تسم تایم است، تسمه تایم در واقع یک قطعه دندانه دندانه است که وظیفه اصلی آن متصل کردن میلنگ به میل سوپاپ است.

✅تسمه تایم چیست؟

تسمه تایم قطعه ای داخل موتور خودرو برای اتصال میلنگ به میل سوپاپ است تا حرکت سوپاپ ها و باز و بسته شدن آن ها به درستی انجام شود که نتیجه آن عملکرد صحیح چهار عمل اصلی موتور یعنی مکش ،تراکم،انفجار و تخلیه است. و همین یعنی این وسیله قطعه بسیار مهم و کلیدی است.

سرعت چرخش میل سوپاپ همواره باید نصف سرعت میلنگ باشد ، وظیفه تسمه تایم تنظیم مناسب باز و بسته شدن سوپاپ و قرار گرفتن سوپاپ در وضعیت مناسب نسبت به پیستون است.

شاید این سوال برای شما پیش بیاد که اصلا این تسمه تایم دقیقا کجای موتور ماشین قرار گرفته؟
✅پاسخ:
محل قرار گیری تسمه تایم در خودرو های مختلف متفاوت است اما در بیشتر موارد در سر سیلندر خودرو جایگذاری می شود و خیلی راحت می توانید تسمه تایم را مشاهده کنید، البته بسیار مواظب باشید قرار دادن تسمه تایم و نصب آن به همین سادگی ها نیست و اگر فقط چند دندانه جابجا آن را نصب کنید یا دندانه های تسمه تایم را به اشتباه قرار دهید عملکرد موتور شما دچار مشکل میشود و سوپاپ و پیستون به یکدیگر ضربه وارد می کنند. پس بهتر است تعویض تسمه تایم توسط مکانیک خودرو انجام شود.

✅تاریخچه تسمه تایم ماشین:

زمانبندی موتورها در ابتدا توسط زنجیر انجام می‌شد که باعث می‌گردید موتور ماشین با سر و صدا و اصطلاحاً سنگین کار کند. به همین دلیل و همچنین به علت سادگی استفاده، هزینه کمتر، عدم نیاز به روغن کاری و راندمان بالاتر، به تدریج زنجیر جای خود را به تسمه داد.
اولین تسمه تایم در سال ۱۹۴۵ مورد استفاده قرار گرفته‌است. در سال ۱۹۶۲، خودروی آلمانی «گلاس ۱۰۰۴» اولین خودرویی بود که از تسمه تایم استفاده می‌کرد و به تولید انبوه رسید. سپس در سال ۱۹۶۶ پونتیاک برای اولین بار در آمریکا از تسمه تایم در محصول Tempest خود استفاده کرد. در سال ۱۹۶۶ شرکت Vauxhall تولید طراحی جدیدی از موتورهای ۴ سیلندر را آغاز کرد که در آن از تسمه تایم استفاده می‌شد و همین ترکیب بندی امروزه در غالب خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

✅عملکرد تسمه تایم:
در موتور احتراق داخلی، تسمه تایم میل لنگ را به [میل بادامک](ها) متصل می‌کند، تا به نوبت بسته شدن و باز شدن دریچه سوپاپ‌ها را کنترل کند. یک موتور چهار زمانه مستلزم این است که سوپاپ‌ها یکبار در هر دو دور میل لنگ باز و بسته شوند که تسمه تایم این کار را انجام می‌دهد. این تسمه دارای دندانه‌هایی است تا به وسیلهٔ آن، میل بادامک(ها) را هم‌زمان با میل لنگ بچرخاند. در بعضی از طراحی‌های موتور، تسمه تایم همچنین می‌تواند برای به حرکت درآوردن دیگر اجزاء موتور از قبیل پمپ آب و پمپ روغن نیز استفاده شود.

مدل های تایمینگ در خودرو بر دو دسته است:
تسمه تایم: این قطعه از جنس پلاستیک بوده و به مرور زمان دچار اسیب دیدگی می شود یعنی اگر در کاتالوگ خودروی شما نوع تایمینگ را با استفاده از تسمه تایم زده است باید به طور مرتب تسمه تایم را برای بازدید نزد مکانیک ببرید اغلب خودرو ساز های فرانسوی از این قطعه برای تایمینگ خودرو استفاده میکنند.

زنجیر تایم:فقط در یک کلمه باید بگوییم بی نظیر! تفاوت بسیار زیادی میان تسمه تایم و زنجیر تایم وجود دارد و میتوانیم بگوییم عمر زنجیر تایم به اندازه عمر موتور خودرو است که بینظیر است و اگر می خواهید بدانید خودرو شما دارای زنجیر تایم است یا تسمه تایم کافیست دفترچه خودرو خود را نگاهی بیاندازید.

✅بدترین اتفاق برای خودروی شما، پاره شدن تسمه تایم!

پاره شدن تسمه تایم همیشه بخاطر فرسودگی آن نیست بلکه گاها بخاطر پاره شدن تسمه دینام و پمپ هیدرولیک و رفتن تسمه زیر تسمه تایم است. یکی از راه های تشخیص فرسوده شدن تسمه تایم ترک ترک شدن آن است.

زمانی که تسمه تایم خودرو پاره شود عملکرد طبیعی باز و بسته شدن دریچه ها مختل شده و در کنار آن سوپاپ و پیستون با یکدیگر برخورد می کنند که که با صدا همراه است مانند موتور پژو ۲۰۶ ، اما در مورد موتور پراید فقط موتور خاموش می شود و پستون و سوپاپ بر اثر پاره شدن تسمه تایم به یکدیگر برخورد نمی کنند.

تسمه تایم چیست و زمان مناسب برای تعویض آن چه زمانی است؟

یکی دیگر از مشکلاتی که برای خودرو هایی مانند پژو ۴۰۵ و دوو ممکن است در زمان پاره شدن تسمه تایم به وجود بیایید کج شدن سوپاپ است که میزان اسیب بستگی به دور موتور خودرو دارد که حتی ممکن است میزان ضربه به حدی باشد که سر سیلندر نیز دچار مشکل جدی بشود و شما مجبور به تعمیرات سنگین موتور خودرو خود شوید.

جالب است بدانید میزان کارکرد تسمه تایم به هیچ عنوان توسط یک شخص عادی قابل تشخیص نیست و نیاز به یک کارشناس خبره دارد.

✅چه زمانی باید تسمه تایم خودرو را عوض کنیم؟
در مورد زمان تعویض تسمه تایم خیلی نمی توان نظر دقیقی داد چون بر اساس شرایط کارکرد خودرو متفاوت است پس پیشنهاد می کنیم با بازدید دوره ای زمان مناسب را برای خودرو خود به دست آورید البته چند علت وجود دارد که با مشاهده انها باید به فرسودگی تسمه تایم خودرو و فرا رسیدن زمان تعویض تسمه تایم شک کنید.

دور موتور بد عمل می کند

از بین رفتن دندانه ها

مشکلات استارت و حرکت

مشکلات اگزوز

اگر هر کدام از علائم بالا را مشاهده کردید شک کنید به این که زمان تعویض تسمه تایم فرا رسده است.

در جدول زیر مدت زمان استاندارد کارکرد تسمه تایم را آورده شده است: