سیستم ترمز ABS چیست؟
باسلام خدمت کاربران گرامی تست درایو؛
اگر به عنوان پست توجه کرده باشید امروز قصد داریم شما عزیزان گرامی را با ✅سیستم ترمز ABS آشنا کنیم پس با ما همراه شوید.
ترمز ضد قفل یا ایبیاس (به انگلیسی: ABS) یک سیستم ایمنی برای ترمز در خودروها است که مانع قفل شدن چرخهای خودرو در هنگام ترمز گرفتن توسط راننده میشود، یعنی در خودرویی با سیستم ترمز ABS✅چرخ های خودرو قفل نخواهد شد. به عبارتی کاملا تر باید بگوییم ترمز ضد قفل از دیدگاهی یک عنوان اشتباه است زیرا این سیستم مانع قفل شدن چرخهای خودرو نمیگردد بلکه تنها از قفل ماندن چرخها جلوگیری میکند.
✅تاریخچه سیستم ترمز ABS
در ابتدا ایدهٔ اصلی سیستم ترمز ضد ABS با نام سیستم ترمز ضد لغزش شناخته میشد و نخستین بار در خطوط راهآهن کشور آمریکا توسط شرکت ترمز هوایی وستینگهاوس مورد استفاده قرار گرفت. همین شرکت بعدها متوجه کاربرد این روش برای هواپیماها — جهت کاهش میزان ساییدگی چرخهای هواپیما شد و در اواخر دههٔ ۱۹۴۰ میلادی تقاضای زیادی را در این زمینه دریافت کرد. در اوایل دههٔ ۱۹۵۰ میلادی شرکتی به نام دانلوپ ماکسارتنیز به این بازار پیوست و توانست این فناوری را وارد بازار خودروهای شهری کند. با این وجود باید توجه داشت که هدف به کارگیری این سیستم در خودرو متفاوت بود زیرا در چرخ وسایل نقلیه میزان فشارهای وارده به لاستیک در حالت قفلشدن بسیار کمتر از یک هواپیما است و آنچه در درجهٔ اول اهمیت قرار دارد حفظ کنترل جهت خودرو و پایداری آن است.
شرکت دانلوپ ماکسارت توانست در سال ۱۹۶۶ میلادی سیستم ترمز ای بی اس را روی خودروی جنسن افاف پیادهسازی و روانهٔ بازار کند. اما آنچه امروزه سامانهٔ ایبیاس شناخته میشود در سال ۱۹۷۸ میلادی و پس از از ظهور سامانههای کنترلی الکترونیکی و حسگرهای مغناطیسی توسط رابرت بوش در همکاریاش با شرکت مرسدس بنز به معرفی شد.
سیستم ترمز ایبیاس از سال ۲۰۰۴ به عنوان استاندارد در خودروهای مسافربری اروپا مورد استفاده قرار میگیرد و چگونگی عملکرد آن در مقررات مشخص شده است.
✅مشکل قفلشدن چرخها قبل از سیستم ترمزABS
یکی از خطرات رایج هنگام رانندگی با خودروها قفلشدن چرخها در زمان ترمزهای شدید یا در سطح جادههای لغزنده است. همین عمل باعث میشود مسافت ترمزگیری افزایش پیدا کند و میزان اثرگذاری فرمان (زاویهٔ چرخهای جلویی خودرو) بر روی تغییر جهت خودرو به شدت کاهش یابد.(یه جورایی دیگه ماشین از کنترل راننده خارج میشه) در شرایط بدتر اگر چرخهای عقبی نیز قفل شوند امکان انحراف کامل وسیلهٔ نقلیه بر اثر ناهمواریها و شیب سطح جاده وجود خواهد داشت و کنترل وسیلهٔ نقلیه را بسیار سخت خواهد کرد. وقتی چرخ ها قفل بشه دیگه به این راحتی ها راننده نمی تونه ماشین و کنترل کنه. رانندگان با تجربه با درک این موضوع از روش ترمز کردن متناوب (یعنی پا رو محکم روی پدال ترمز قرار نمی دند) برای توقف خودرو استفاده میکنند. سیستم ترمز ضد ای بی اس تلاش دارد اثری مشابه روش ترمز کردن متناوب را به صورت خودکار در هنگام ترمز گرفتن اجرا کند.
نکته: در خودروهای با سیستم ترمز ای بی سی روش صحیح ترمزگیری اینگونه است، فشار دادن ترمز به آرامی و به مرور زیاد کردن فشار بر روی ترمز
خودروهایی که فاقد ترمز ABS می باشند وقتی راننده پای خود را بطور ناگهانی روی پدال ترمز فشار دهد در صورتی که جاده لغزنده باشد و یا حتی لغزنده نباشد چرخ های خودرو قفل شده و راننده کنترل خودرو را از دست خواهد داد، البته رانندگان با تجربه به خوبی این موضوع را می دانند و در چنین شرایطی به صورت متناوب عمل ترمز گیری را انجام می دهند.
✅جلوگیری از قفل شدن چرخ ها
هدف اصلی از طراحی سیستم ترمز ABS این بوده که هنگام ترمزگیری کنترل خودرو حفظ شود، با این سیستم ترمزگیری دیگر لازم نیست که پدال ترمز مدام گرفته شود و رها شود چرا که سیستم به طور خودکار این کار را انجام می دهد.
سیستم ترمز ABS را تقریبا می توان اولین سیستم پایداری خودرو دانست که همان طور که در بخش تاریخچه سیستم ترمز ای بی اس اشاره کردیم در سال ۱۹۷۸ در خودروی بنز مورد استفاده قرار گرفت. در تصویر زیر دو خودرویی را به عنوان مثال نشان می دهد که یکی مجهز به ترمز ABS و دیگری فاقد سیستم ای بی اس می باشد. همانطور که مشاهده می کنید در این جاده ی لغزنده خودروی سمت راست که مجهز به ترمز ABS می باشد به راحتی خود را کنترل کرده و خودرو سمت چپ که مجهز به سیستم ای بی اس نمی باشد با قفل شدن چرخهایش به موانع برخورد می کند و کنترل خودرو را از دست داده است چرا که راننده هنگامی که چرخ های خودرو قفل شد ، نمی تواندکنترل چندانی بر خودرو داشته باشد.
✅عملکرد ترمز ABS
سیستم ترمزABS در زبان ساده دستگاهی الکترونیکی هستند که در هنگام ترمزگیری با کنترل فشار (قطع و وصل کردن فشار) هیدرولیک در کسری از ثانیه ارتباط لنت با دیسک یا کاسه را برقرار و قطع می کنند و تکرار سریع و مداوم این عمل باعث از بین رفتن قفل شدن چرخ ها می شود.
به عنوان مثال در تصویر زیر مشاهده می کنید که خودروی زرد رنگی با سرعت زیاد در خیابان حرکت می کند که ناگهان خودروی آبی رنگی جلوی آن ظاهر می شود. در سمت چپ تصویر که خودروی زرد رنگ فاقد ترمز ای بی اس می باشد ، به علت ترمز ناگهانی، چرخ ها قفل شده و راننده نمی تواند با کنترل فرمان مسیر خود را به طور ناگهانی تغییر دهد. و اما در سمت راست تصویر که خودروی زرد رنگ مجهز به ترمز ABS می باشد ، به علت ترمز ناگهانی ، چرخ ها قفل نمی شود ( خط ترمز با رنگ مشکی نشان داده شده).
کاربرد سیستم ترمز ABSدر تصویر زیر بهم خوردن تعادل خودرو بدون سیستم ABS بهتر نشان داده شده؛ همانطور که مشاهده می کنید درقسمت پایین شکل ، راننده نمی تواند با فرمان دادن خودرو را کنترل کند بخاطر اینکه چرخ های خودرو قفل شده است ، در حالیکه در قسمت بالای شکل راننده فرمان می دهد و ABS ، خودرو را در مسیری که راننده می خواهد قرار می دهد.
ترمز ضد قفل از ویژگیهای اصلی سیستم ABS این است که دائما خود را به صورت الکترونیکی کنترل می کند. روی صفحه پشت آمپر مقابل راننده یک لامپ هشدار دهنده وجود دارد که روی آن کلمه ANTI-LOCK و یا ABSنوشته شده است. هر گاه اشکالی در عملکرد سیستم ABS ایجاد شود این چراغ روشن خواهد شد.
توجه داشته باشید در برخی ازخودروها چراغ ای بی اس هنگام روشن شدن خودرو این چراغ حدودا ۳ ثانیه روشن می شود و سیستم ترمز ای بی اس را کنترل می کند، در صورت خاموش شدن چراغ عمکلرد صحیح است، در غیر این صورت روشن ماندن مداوم چراغ اشکالی در سسیستم ترمز ای بی اس وجود دارد.
به طور خلاصه مزایای سیستم ترمز ABS را می شود این گونه بیان کرد:
۱- کاهش خط ترمز و افزایش پایداری خودرو در جادههای لغزنده
۲- افزایش کنترل فرمان
۳- کاهش مقدار لرزش لاستیک و سیستم تعلیق در ترمز
۴- پایداری خودرو در جادههای ناهمگن به هنگام ترمز شدید
✅وظایف ترمز ABS
نکته:
در خودروهای با سیستم ترمزABS صدای نسبتا زیادی زیر پدال ترمز احساس می شود که جای نگرانی نیست، رانندهای که تجربه ترمزگیری در این شرایط را ندارد به اشتباه میافتد و احتمال می دهد که قسمتی از سیستم ترمز خودرو در حال خرد شدن است، به همین دلیل راننده ممکن است به اشتباه از فشار پای خود بر روی پدال ترمز بکاهد در حالیکه نیازی به این کار نیست.
با این که سیستم ABS دارای ایمنی بالایی است، ولی وجود آن در خودرو نباید باعث سرپیچی راننده از رعایت مقررات رانندگی به خصوص سرعتهای غیرمجاز، رعایت نکردن فاصله ایمنی و سرعت مناسب در پیچها شود.به عبارت دیگر بهرهمندی از سیستمهای ایمنی به معنای نادیده گرفتن ایمنی نیست. انجام تغییرات شخصی در خودرو (مثلا ترمز، بدنهها و یا چرخها) می تواند بر عملکرد سیستم ABS تاثیر منفی بگذارد.
در ویدیو زیر با نحوه کارکرد ترمز ای بی اس بیشتر آشنا می شوید:
✅ترمز abs مزایا ومعایب؟
شاید برای شما سوال شود که ترمز abs به چه دردی میخود؟ آیا واقعا در عمل بهتر از ترمزهای معمولی و بدون abs است؟ میتوان جواب این سوالها را با تعریف ترمز abs توضیح داد.
اصولا ترمزی به نام abs وجود ندارد و بهتر است abs را یک سیستم کنترل ترمز به حساب آورد!! این سیستم به طور خودکار ترمز را کنترل کرده و در مواقعی که پدال ترمز را فشار میدهیم در ثانیه چنیدن بار ترمز گرفته میشود و بدین ترتیب باعث میشود تا ترمزها قفل نکنند! ( البته این مقاله به صورت عامیانه است و در صورتی که بخواهیم علمی بحث کنیم کلا این نوشته ها اشتباه محسوب خواهند شد ) همچنین نکته ای دیگر وجود دارد و آن این است که سیستم چرخهای جلو و عقب را به طور مجزا کنترل میکند.(حتی در بعضی از مدلها هر چهار چرخ به طور مجزا کنترل میشوند!)
اما در اینجا سوالی مطرح میشود و آن این است که سیستم abs به چه دردی میخورد؟و چه تاثیری نسبت در ترمزهای عادی دارد؟
ترمز abs در بعضی از مواقع کارایی بسیار بالایی دارد و در بعضی از مواقع با ترمز معمولی فرق چندانی ندارد!( و حتی در بعضی از شرایط بدتر از ترمز معمولی است!!) مثلا در زمین شنی ترمز معمولی بهتر از abs عمل میکند! اما در زمین آبی ( بارانی ) اوضاع کاملا متفاوت است و ترمز abs کارایی فوق العاده بالاتری نسبت به ترمزهای معمولی دارد. از طرفی ترمزهای abs دارای خط ترمز واقعی نیستند و در اصل تایرها دچار ساییدگی نمیشوند. زیرا بعد از هر ترمز به سرعت ترمز رها شده و … . بدین ترتیب تایرها در یک خودرو با سیستم ترمز abs عمر بیشتری دارند.
آیا این ترمزها عیب خاصی دارند؟ متاسفانه باید گفت بله! آن عیب هم این است که همه فکر میکنند ترمز دارای سیستم abs میتواند معجزه کند و به همین دلیل با اطمینان خاطر خاصی شروع به رانندگی میکنند که باعث وقوع حوادث دلخراشی میشود و…
آیا غیر از سیستم abs باید اتومبیلمان در سایر قسمتهای ترمز هم مجموعه ای جدید داشته باشد؟
باید گفت که نمیتوان به سیستم abs به تنهایی اطمینان کرد و این امری اثبات شده است! و باید در کنار سیستم abs سیستمی به نام ebd هم موجود باشد که باعث حفظ تعادل اتومبیل در حال ترمز میشود! مثلا ترمزهای abs در خیابانهای یخ زده به شدت ضعیف هستند و کاری از پیش نمیبرند! در حالی که با سیستم ebd تا حدودی این مشکل حل میشود!
شاید یک خودرو با ترمزهای ضعیف سیستم abs داشته باشد ولی خودرویی با ترمزهای فوق العاده قوی این سیستم را نداشته باشد! پس به غیر از این سیستم به خود ترمزها هم توجه کنیم. چون در هر حالت بالاخره این ترمزها هستند که وظیفه ی نگه داشتن خودرو را دارند نه سیستم abs !!!!
پس به اینکه ترمزهای اتومبیل تماما دیسکی باشد هم توجه کنیم.( البته در ایران ۹۰ درصد خودروهای ساخت داخل این شرایط را ندارند!)
نتیجه گیری کلی: آیا ترمز abs ارزش خرید و نصب بر روی خودرو را دارد؟ بله . وجود این سیستم به مراتب بهتر از نبودش است.
✅مزایای کلی سیستم abs : جلوگیری از قفل شدن ترمزها و افزایش قدرت ترمز اتومبیل در اکثر مواقع ، باعث افزایش طول عمر تایرها میشوند، حذف فشار شکن ترمز چرخهای عقب و افزایش قدرت ترمز چرخهای عقب بدون نگرانی از انحراف خودرو ، جلوگیری از انحراف و چرخیدن خودرو مخصوصا در شرایط نامساعد جاده، بالا بردن قدرت بوستر ترمز بدون نگرانی از قفل شدن چرخها و در نتیجه نرم شدن ترمز
✅معایب کلی سیستم abs : باعث به وجود آمدن یک احساس اطمینان کاذب میشود ، در بعضی از مواقع عملکرد خوبی ندارد( مثلا در زمین شنی و یخ زده و سرعتگیر و دست انداز …) و طول ترمز افزایش میابد، بخاطر لگد زدن پدال بعضی رانندگان ناخوداگاه فشار بر پدال رو کم میکنند.
دانلود مقاله ترمز ای بی اس